Ból kolana

Nawet niewielki ból w kolanie może znacznie utrudnić wykonywanie zwykłych, codziennych czynności. Przeważnie to sportowcy i osoby starsze są najbardziej narażone na jego odczuwanie, jednak ból kolana może towarzyszyć różnym osobom, niezależnie od ich wieku i poziomu aktywności fizycznej.

Przyczyny bólu kolan

Chociaż kolano może wydawać się prostym stawem zawiasowym, jego ruch obejmuje liczne ścięgna, więzadła i inne tkanki. Oznacza to, że istnieje wiele składowych, które mogą z czasem lub z powodu urazu, ulec uszkodzeniu. Możliwe przyczyny odczuwania bólu kolana to [1]:

1

Obrażenia

Bóle kolana są najczęściej wynikiem urazu spowodowanego ćwiczeniami fizycznymi, takimi jak np. bieganie, które powodują nadwyrężenie stawu. Dodatkowo wszelkie upadki, otarcia czy zbyt intensywne treningi również zalicza się do czynników, które powodują powstawanie bólu.

2

Zapalenie torebki stawowej

Kaletki to małe, wypełnione płynem woreczki, które zapobiegają ocieraniu się mięśni, ścięgien i kości. Ich zapalenie może być spowodowane ostrym urazem lub przeciążeniem stawu kolanowego, co przekłada się na odczuwanie znacznego bólu.

3

Skręcenie kolana

Ból kolana może być wywołany skręceniem lub zerwaniem więzadła pobocznego przyśrodkowego. Taki stan może mieć miejsce w wyniku uderzenia, które wygina kolano w stronę niebędącą jego naturalnym ustawieniem. Uraz ten zwykle powoduje prawie natychmiastowy obrzęk lub ból.

4

Rozerwana łąkotka

Łąkotka to ochronna chrząstka wyściełająca staw kolanowy. Może ona z czasem ulec zużyciu i powodować ból nawet przy niewielkim ruchu. Zerwanie łąkotki ma natomiast miejsce przy fizycznych urazach.

5

Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego

Zwyrodnienie stawów może dotyczyć wielu części ciała, jednak szczególnie narażone na nie są kolana. To schorzenie bywa bardzo bolesne. Ból odczuwalny jest przeważnie rano.

6

Reumatyzm

Reumatoidalne zapalenie stawów jest chorobą autoimmunologiczną, która powoduje stan zapalny w organizmie. Pacjent może odczuwać silny ból w wewnętrznej części kolana. Stan ten przeważnie dotyka osoby starsze lub z genetyczną predyspozycją do pojawienia się choroby.

Czynniki towarzyszące bólowi w kolanie

Bóle kolana mogą przypominać ostre, często powtarzające się ukłucia lub długotrwały ucisk. Dodatkowo niekiedy widoczne są inne objawy problemów ze stawem kolanowym, które obejmują:

  • siniaczenie,
  • zaczerwienienie,
  • obrzęk,
  • zwiększone ciepło.

Objawy, które ustępują w ciągu dnia (czyli są najbardziej odczuwalne rano) mogą wskazywać na stan zapalny kolana. Jeśli pogarszają się przez całą dobę, prawdopodobnie oznaczają poważniejszą chorobę, taką jak np. zwyrodnienie.

Leczenie i rozpoznanie bólu kolana

Przed wykonaniem zdjęcia rentgenowskiego lub rezonansu magnetycznego, lekarz przeprowadzi fizyczną ocenę kolana. Jeśli specjalista podejrzewa chorobę autoimmunologiczną, taką jak reumatoidalne zapalenie stawów, może wykonać badania krwi.

Po określeniu, co jest faktyczną przyczyną tego, że pojawia się ból kolana, wdraża się odpowiednie leczenie. W przypadku niegroźnych stanów (takich jak niewielki uraz czy nierozwijający się stan zapalny) zaleca się nieinwazyjne terapie [2], w tym zimne okłady oraz przyjmowanie odpowiednich leków. Jeśli nie przynoszą one efektów lub schorzenie jest poważniejsze, lekarz może zlecić zabiegi [3]:

  • drenaż wszelkich nagromadzonych płynów powodujących ucisk lub ból kolana;
  • noszenie ortezy wspierającej kolano;
  • fizjoterapię w celu rozciągnięcia i wzmocnienia mięśni wokół kolana;
  • zastrzyki z leków kortykosteroidowych na pewne schorzenia, w tym zapalenie kości i stawów lub kaletki;
  • operację polegająca na usunięciu lub naprawie uszkodzonych fragmentów tkanki kolana, takich jak kaletka lub łąkotka.

Ból w kolanie to nieprzyjemny stan, który może utrudnić normalne funkcjonowanie i w znaczący sposób wpływa na komfort życia. Dlatego jeśli istnieją przesłanki, aby sądzić, że jego przyczyną mogą być schorzenia lub poważne urazy, to niezwłocznie należy zgłosić się do lekarza. Szybkie rozpoczęcie leczenia daje większe szanse na sprawny i pełny powrót do zdrowia.

Bibliografia:
  1. Calmbach W et.al Evaluation of Patients Presenting with Knee Pain: Part II. Differential Diagnosis. Am Fam Physician 2003;68(5):917-922.
  2. Boerner E et.al Ocena skuteczności krioterapii i magnetoterapii u chorych ze zmianami zwyrodnieniowymi stawów kolanowych. Inżynieria Biomedyczna 2010;16(4):310-313.
  3. Romanowski W et.al Choroba zwyrodnieniowa stawów — aktualne standardy leczenia. Forum Reumatologiczne 2016;2(2):52-57.